ABD’nin YPG çıkmazı

Beril DedeoÄŸlu - STAR

Bu türden haberler yapılmasını olanaklı kılan bir iklim olduÄŸuna ve söz konusu ortamı hazırlayanlardan birinin de ABD olduÄŸuna şüphe bulunmuyor. BilindiÄŸi gibi Trump yönetiminin Obama döneminden miras aldığı ve deÄŸiÅŸtirmeden uyguladığı tek politika, Suriye’deki Kürt grupların desteklenmesi politikası.

ABD’ye göre DEAÅž’a karşı en etkili mücadeleyi YPG vermekte ve bu kuruluÅŸ ABD tarafından desteklenmez ise hem üstünlüğün doÄŸrudan Esad rejim güçlerine ve dolayısıyla Ä°ran’a geçmesi hem de YPG’nin Rusya yanına itilmesi olasılıkları söz konusu. Dolayısıyla ABD, Suriye’deki Kürt grupları tıpkı Irak’taki gibi, askeri anlamda geçici unsur olarak görse de, siyasi anlamda bir tampon varlık olarak deÄŸerlendirmekte.

Olası beklenti

Sorun, ABD’nin Suriye’deki Kürt grupları nasıl gördüğünde deÄŸil; Suriye ve hatta Irak’taki Kürt grupların Türkiye’yi nasıl gördüklerinde. Öncelikle belirtmek gerekir ki, tüm bölgedeki Kürt grupların ABD’ye, Ä°ran’a, Suriye yönetimine ve Türkiye’ye bakışları aynı deÄŸil; genellemek zor. Hatta aralarında organik baÄŸ olmasına raÄŸmen YPG ile PKK’nın eylemleri bile Türkiye ile ilgili farklı politikalara iÅŸaret edebiliyor. YPG, Türkiye’yi Suriye’den uzak tutmayı amaçlayan eylemler yapıp yine bu minvalde dış destek alırken, PKK orduyu hedef alarak adeta Türkiye’nin Suriye ile sürekli ilgilenmesini teÅŸvik ediyor.

PKK ve YPG arasında baÄŸ olmasına raÄŸmen, bu iki yapının farklı yönlere, farklı oyuncular tarafından çekiÅŸtirilme ihtimali göz ardı edilmemeli.  Bununla birlikte, söz konusu ihtimal üzerine kafa yorabilmek için ABD’nin neyi, ne kadar süreyle ve ne ÅŸekilde sürdüreceÄŸi konusunda öngörü sahibi olmak gerekir. Ancak, ABD’den YPG konusunda gelen açıklamaların birbirini tutmaması, öngörü geliÅŸtirmeyi zor hale getirmekte.

Anlaşıldığı kadarıyla ABD, YPG’yi desteklerken Türkiye’nin de Suriye Kürtleri ile “Barzani modeli” bir iliÅŸki kurmasını istiyor. Ancak bu noktada önemli sorunlar var. Öncelikle belirtmek gerekir ki, “Barzani modeli”, bizzat Barzani’nin iktidarının sallantıda olması nedeniyle bile kalıcı bir örnek olmayabilir. Bir diÄŸer ve en önemli sorun ise, PKK’nın “konuÅŸma” ortamını imkansız hale getiren eylemleri.

Çelişkili uygulamalar

Belli ki, ABD de, bir yandan YPG’yi destekleyip bir yandan NATO müttefiki, hatta bir zamanların model ortağı Türkiye’yi karşısına almayacak bir arayış içinde. Bu nedenle, Suriye Kürtlerini silahlandırmaya devam edileceÄŸi açıklanıyor, sonra bu silahların “mücadele” bitince geri alınacağı duyuruluyor. Mücadele Rakka’da mı yoksa Åžam’da mı bitecek, bilinemediÄŸinden silah verme-silahları geri alma konusu kara kutu olma niteliÄŸini koruyor.

Önce silah verip sonra geri alma açıklaması, eÅŸ zamanlı olarak hem Türkiye’de hem Suriye Kürtlerinde güvensizlik yaratıyor. Türkiye veriliyor diye, Kürtler de alınacak diye kızgın. EÄŸer ABD gerçekten Türkiye’yi Suriye Kürtleri ve Irak’taki yeni yapılanma ile iÅŸbirliÄŸine teÅŸvik ediyor ise, öncelikle ne yapmaya çalıştığı konusunda Türkiye’ye güvence vermesi gerekir.